04-05-2021

Op maandag 26 april 2021 hebben vier ontwerpteams tijdens de Landschapstriënnale 2021 onderzocht hoe het historische watermolenlandschap van de molen van Wolfswinkel benut kan worden voor hedendaagse opgaven zoals klimaatadaptatie, natuurontwikkeling en landschapsversterking. Met de uitkomsten van het atelier geeft het Erfgoeddealproject Watermolenlandschappen een impuls aan partijen die bij de ontwikkeling van het gebied betrokken zijn. 

Eeuwenlang stond er bij het Brabantse Wolfswinkel, tussen Son en Sint-Oedenrode, een dubbele watermolen aan de Dommel. Het opgestuwde water vormde het landschap, de natuur en de bodem. De molen is al decennialang verdwenen, maar in het landschap is de oude molenplaats nog te herkennen. Ook de Dommel ligt er op verschillende plekken nog (bijna) net zo bij als een eeuw geleden, al is het wel een stuk droger geworden.

Herstel van het watermolenlandschap

Het herstellen van het oude watermolenlandschap kan bijdragen aan klimaatoplossingen en waardevolle natuur, én zorgen voor een kwaliteitsimpuls van de leefomgeving. In het ontwerpatelier is onderzocht hoe dit historische landschap daarvoor kan worden ingezet. Riet Meijer, vanuit Molenstichting Noord-Brabant één van de initiatiefnemers van het Erfgoed Deal-project Watermolenlandschappen, is enthousiast over de resultaten van het ontwerpatelier. Meijer: “Vier teams hebben elk een specifiek thema onder de loep genomen, van de relatie tussen de stedelijke bebouwing van Son en het open Dommeldal tot de vraag hoe je het historische watermolenlandschap en het oude watersysteem kunt benutten om verdroging tegen te gaan en water langer vast te houden. Het was mooi om te zien dat verschillende partijen, met uiteenlopende visies en belangen, opvallend eensgezind waren over de toekomstmogelijkheden voor het gebied. Die samenwerking en uitwisseling van ideeën is denk ik een hele mooie basis voor het vervolg.”

Samenwerking

Bij de voorbereiding van het atelier is er vanuit het Erfgoed Deal-project Watermolenlandschappen en Klimaatadaptatie nauw samengewerkt met onder meer ARK Natuurontwikkeling, Staatsbosbeheer, de gemeenten Meierijstad en Son en Breugel, Waterschap De Dommel, Mozaïek Dommelvallei, experts, landschapsarchitecten en streekkenners. Speciaal voor het project zijn er historisch-landschappelijke verkenningen uitgevoerd en zijn er drie geocaches ontwikkeld, die het historische landschap beleefbaar maken. Vele deelnemers aan het atelier hebben daar dankbaar gebruik van gemaakt.

Beeld: De Watermolen van Wolfswinkel rond 1920 (BHIC).